منتشر شده در: سرمایه گذاری

میزان سودآوری بازارهای مالی در سال 1403 چقدر بوده است؟

نویسنده مدیرسایت

منتشر شده در: ۱۴۰۴/۰۱/۱۴

سرمایه گذاری در سال ۱۴۰۳ نه تنها یک انتخاب، بلکه یک ضرورت است. بازار سرمایه یکی از ارکان تأمین مالی در کشورهاست، و افراد همواره برای سرمایه گذاری دارایی های خود، به دنبال بهترین راه و بیشترین سودآوری هستند. در این مقاله به بررسی بازار های مالی ایران شامل طلا و سکه، دلار، بورس، مسکن و… و میزان رشد هر یک از آنها در سال ۱۴۰۳ پرداخته ایم. مقایسه درصد رشد هر کدام به شما کمک می کند تا بتوانید بهترین تصمیم گیری برای سرمایه گذاری های آتی را داشته باشید.

معرفی بازار سرمایه

بازار سرمایه به‌عنوان یکی از ارکان تأمین مالی کشورها، در رونق فعالیت‌های اقتصادی نقشی کلیدی دارد. جایگاه کلیدی بازار سرمایه سبب شده است تا همواره پژوهش‌های متعددی در خصوص شناسایی عوامل اثرگذار بر آن انجام شود. این بازار بستری را فراهم می‌کند تا از طریق آن، برای پس‌اندازکنندگان انگیزه‌ای ایجاد شود و دارایی های مازاد خود را با سرمایه‌گذاری در سهام بنگاه‌های اقتصادی یا اوراق بهادار، در اختیار متقاضیان سرمایه‌گذاری قرار دهند؛ از این رو بازار سرمایه در بهبود سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی نقش مهمی ایفا می‌کند.

رفتار بازار سرمایه‌

نتایج الگوی « میداس » نشان می‌دهد که بهای نفت، نقدینگی و نرخ ارز، بر رفتار بازار سرمایه تأثیر مثبت و معناداری دارد و می‌توانند به‌عنوان عامل توضیح‌دهندۀ شاخص بورس، در بلندمدت در نظر گرفته شوند. به بیان ساده تر این که افزایش متغیرهای مذکور توأم با افزایش شاخص بازار سرمایه بوده است. بهای نفت به‌واسطۀ افزایش درآمدهای دولت وعدم مداخلۀ آن در بازار سرمایه، به بهبود وضعیت بازار منجر می‌شود. نرخ ارز به‌واسطۀ افزایش سودآوری بنگاه‌های صادراتی، افزایش سودآوری بنگاه‌های غیرصادراتی از طریق رشد اسمی سود و افزایش ارزش دارایی‌ها به‌واسطۀ ایجاد تورم در اقتصاد، زمینۀ رشد شاخص بازار سرمایه را فراهم می‌کند. نقدینگی نیز از یک‌سو به‌واسطۀ ایجاد تورم و از سوی دیگر به‌واسطۀ افزایش نقدینگی بازار و رونق در آن، به سهم خود بر بهبود بازار اثر گذار است.

نرخ تورم عمومی در آخرین ماه ۱۴۰۳ از مرز ۳۷ درصد فراتر رفت، حال آنکه افزایش ناگهانی قیمت طلا ، سکه و ارزها به این تورم وفشار اقتصادی افزوده است و تصمیم گیری اقتصادی و انتخاب بهترین روش سرمایه گذاری را دشوارتر نموده است.

بررسی و مقایسه بازار های سرمایه گذاری

طلا

در سالی که پشت سر گذاشتیم، آنهایی که پول شان را به بازار طلا بردند احتمالا بیشترین میزان رضایت را دارند، چرا که نیم‌سکه بهار آزادی با جهش قیمت ۱۳۹  درصدی، بیشترین میزان افزایش قیمت را در بازار طلا تجربه کرد. ارزش سکه امامی و طلا ۱۸ عیار حدود ۱۳۳  درصد ارتقا پیدا کرد.

سکه تمام طرح جدید و طلا ۱۸ عیار شاید امن‌ترین دارایی در شرایط تورمی بوده و نقدشوندگی بالایی دارد و به راحتی خرید و فروش می‌شوند، طلا و سکه در سال ۱۴۰۳ دچار افزایش قیمت چشمگیری شدند، اما به صورت کلی این بازار در بلندمدت می‌تواند به بازدهی برسد و افرادی که اهداف کوتاه مدت دارند را راضی نمی‌کند. از سوی دیگر، قیمت طلا و سکه تحت تاثیر عو امل مختلف ازجمله قیمت جهانی طلا، نرخ ارز و شرایط سیاسی و اقتصادی است بنابراین نوسان‌های زیادی را تجربه می‌کند، همچنین در برخی مواقع قیمت سکه و طلا به دلیل تقاضای بالا دچار حباب قیمتی شده که می‌تواند منجر به ضرر سرمایه گذاران شود.

دلار

افرادی که دلار را برای سرمایه گذاری انتخاب می‌کنند باید بدانند، درست است که شرایط تورمی ارزش دارایی خود را در برابر ریال حفظ می‌کنند و نقدشوندگی بالایی دارد و از طرفی هم نسبت به طلا با سرمایه کمتری امکان سرمایه گذاری دارد، اما نوسانات قیمتی، تحریم‌ها و تنش‌های سیاسی می‌تواند تاثیر منفی بر قیمت آن داشته باشد و همچنین خرید و فروش آن خارج از صرافی‌های مجاز نیز ریسک‌هایی به همراه دارد.  سود خریداران دلار و یورو و پوند چیزی بین ۵۶ تا ۶۶ درصد محاسبه می‌شود.

دلار سال ۱۴۰۳ را با ایستادن در جایگاه ۹۷ هزار و ۷۸۰ تومان به پایان رساند. اسکناس آمریکایی که مثل سایر شاخص‌های مهم اقتصادی در نیم‌سال اول افت و خیز زیادی نداشت، سال گذشته را از نقطه ۶۰ هزار و ۳۵۱ تومان استارت زد. دلار آذر امسال محدوده ۷۰ هزار تومان را لمس کرد و در ماه‌ها و هفته‌های آخر سال، یک نفس جلو رفت.

قیمت دلار سال گذشته حدود ۳۷ هزار و ۵۰۰ تومان افزایش پیدا کرد که معادل رشدی به اندازه ۶۲ درصد است.

قیمت یورو آزاد در این مدت از ۶۵ هزار و ۷۲۸ تومان حرکت کرد و در هفته‌های آخر سال با عبور از مرز ۱۰۰ هزار تومان، به ۱۰۷ هزار و ۵۸۰ تومات تبدیل شد. خرید پوند یکی دیگر از روش‌های سنتی برای سرمایه‌گذاری است. آنهایی که به جای دلار و یورو سراغ پوند رفتند، حدود ۶۶ درصد سود نصیبشان شده است. ارزش پوند در بازار آزاد ارز تهران طی سال اخیر از ۷۶ هزار و ۷۷۶ تومان به ۱۲۷ هزار و ۸۱۰ تومان رسید.

سود بانکی

همچنین درمورد نرخ سود بانکی از آنجایی که سپرده‌های بانکی جزء سرمایه گذاری‌های کم ریسکی محسوب می‌شود، شاید عده‌ای هنوز به آن علاقه‌مند هستند، اما به دلیل اینکه نرخ سود بانکی معمولا ثابت است و نوسانات زیادی ندارد بازدهی آن نیز ثابت است. از سویی دیگر نرخ سود بانکی معمولا پایین‌تر از نرخ تورم بوده و ممکن است ارزش واقعی سرمایه را حفظ نکند. در سالهای اخیر سرمایه گذاری در بانک، باعث زیان سرمایه گذار می شود، زیرا اگر ۳۰ درصد سود سالانه دریافت شود با توجه به اینکه تورم ۳۷  درصد اعلام شده، باز هم نه تنها سود نکرده اند، بلکه دچار ضرر و زیان نیز شده اند.

کاهش ارزش پول ملی و ابهام در سیاست‌های اقتصادی از دلایل عمده عدم استقبال از بازار سرمایه و سپرده‌های بانکی بود.

بورس

اوضاع سرمایه‌گذاران بورس تهران در سالی که پشت‌سر گذاشتیم، ممکن است تعریفی نداشته باشد،

بازدهی بورس تهران در سال ۱۴۰۳ حدود ۲۳ درصد محاسبه می‌شود. محاسبه سود همه سهامداران بورس کار ممکنی نیست، اما اگر شاخص بورس تهران را ملاک بگیرم، می‌توانیم از رقمی نزدیک ۲۳.۷ درصد به عنوان متوسط سود سهامداران بورس تهران حرف بزنیم.

مسکن

یکی از بهترین گزینه‌ها برای سرمایه گذاری، بازار املاک و مستغلات است. این بازار به دلیل ارزش پایدار و قابلیت ایجاد درآمد از طریق اجاره، همیشه گزینه‌ای مطمئن برای سرمایه گذاری بوده است. البته نیاز به سرمایه اولیه بالا و نقدشوندگی پایین از چالش‌های این روش محسوب می‌شود.

بازار بورس چگونه رونق می گیرد؟

اصلاحات جدی در بازار سرمایه و ایجاد شفافیت بیشتر در بورس، می‌تواند به تدریج اعتماد ازدست‌رفته سرمایه گذاران را بازگرداند.

در صورت کنترل پایدار تورم و اجرای سیاست‌های انضباطی پولی، ممکن است بازارهای بانکی مجددا جذاب شوند.

اگر فضای سیاسی داخلی و منطقه‌ای به سمت ثبات برود، بخشی از تقاضای کاذب طلا و ارز فروکش خواهد کرد.

با این حال، در شرایط فعلی که چشم‌انداز اقتصادی همچنان با ابهام و ریسک بالا مواجه است، بعید به نظر می‌رسد بازار طلا جایگاه خود را به این زودی از دست بدهد و احتمالاً همچنان یکی از گزینه‌های برنده سال ۱۴۰۴ خواهد بود.

شرایط بازار سرمایه در سال گذشته مطابق میل سهامداران پیش نرفت

شاخص بورس تهران که می‌تواند تابعی از فاکتور‌های مهم اقتصادی باشد، در سال ۱۴۰۳ از دو هزار و ۱۶۵ واحد به دو هزار و ۷۰۹ واحد ارتقا پیدا کرد. عددی که از رشد ۵۱۴ واحدی ارتقاع شاخص بورس خبر می‌دهد.
بورس تهران اواسط سال اخیر برای چند روز حمایت مهم دو هزار واحدی را از دست داد، اما از آن طرف در کارنامه بازار سرمایه، لمس محدوده دو هزار و ۸۷۰ واحد به عنوان بالاترین ارتقاع تاریخی بورس تهران هم به چشم می‌خورد. اتفاقی که نیمه اول اسفند رخ داد، اما در روز‌های پایانی سال مسیر بورس تهران و دلار جدا شد.

بازدهی طلا و سکه؛ در بالاترین میزان سال های گذشته

طلا ۱۸ عیار شب عید ۱۴۰۴ به ازای هر گرم هشت میلیون و ۱۰۹ هزار تومان قیمت داشت، اما شب عید ۱۴۰۳ هر گرم طلا ۱۸ عیار در محدوده سه میلیون و ۲۵۰ هزار تومان معامله می‌شد.
افزایش قیمت طلا ۱۸ عیار بابت هر گرم، چهار میلیون و ۸۵۶ هزار تومان است. به همین خاطر بازدهی طلا ۱۸ عیار در سال گذشته  ۱۴۹ درصد برآورد می‌شود. تقریبا ۲.۵ برابر دلار. شرایط سکه امامی، مشابه طلا ۱۸ عیار بوده و رشد یکسانی داشتند.
قیمت سکه امامی یا همان تمام‌سکه بهار آزادی طرح جدید از ۳۸ میلیون و ۹۳۴ هزار تومان به ۹۷ میلیون و ۱۵۵ هزار تومان رسید تا بازدهی سالانه سکه امامی مثل طلا ۱۸ عیار ۱۴۹ درصد باشد.
نیم‌سکه بهترین عملکرد را در بازار طلا داشته و هر قطعه نیم‌سکه بهار آزادی، که در پایان سال ۶۰ میلیون و ۶۰ هزار تومان خریدوفروش می‌شد، سال گذشته در چنین روز‌هایی بیشتر از ۲۳ میلیون و ۲۶۰ هزار تومان ارزش نداشت. از این حیث میزان افزایش قیمت نیم‌سکه ۱۵۸ درصد تخمین زده می‌شود.
قیمت سکه ربع‌بهار آزادی هم با افزایش ۱۴۱ درصدی از ۱۴ میلیون و ۴۴۰ هزار تومان به ۳۴ میلیون و ۸۴۰ هزار تومان افزایش پیدا کرده است.

پرسش و پاسخ

به نظر شما بهترین گزینه ی سرمایه گذاری کدام است؟

هر یک از بازار های سرمایه بسته به مقدار دارایی و میزان ریسک پذیری شما، می تواند رشد مناسبی داشته باشد، اما در سال گذشته طلا ، سکه و  دلار  بالاترین رشد را داشته اند، بورس رشد چشمگیری نداشته و مسکن با رشد منفی روبرو شده است.

طلا هنوز هم جای رشد دارد؟

قیمت طلا متناسب با قیمت طلای جهانی، تحولات منطقه ای، تنش های سیاسی و شرایط کشور تغییر می کند،  با قرار گرفتن کشور در شرایط فعلی طلا همچنان امن ترین نوع سرمایه گذاری است. این مسئله به خاطر قابلیت  حمل و نقل آسان، نقد شوندگی بالا، ارزشمند بودن و امکان خرید و فروش آن در تمامی جهان است.

آیا بازار های جهانی نظیر رمزارزها و فارکس برای سرمایه گذاری مناسب است؟

از آنجا که به دلیل تحریم ها، امکان داشتن حساب های خارج از کشور برای ایرانیان فراهم نیست و همچنین صندوق ها و بروکرها ممکن است قابل اعتماد نباشند، بازار های رمز ارز و فارکس با وجود سود آوری بالا، صرفاً برای افراد ریسک پذیر مناسب است.

سخن پایانی

سرمایه گذاری در سال ۱۴۰۳ نه تنها یک انتخاب، بلکه یک ضرورت است. با تحلیل دقیق بازار، انتخاب روش‌های مناسب و مدیریت هوشمندانه، می‌توانید از فرصت‌های موجود برای افزایش ثروت و ایجاد امنیت مالی استفاده کنید. هنوز هم می توان با برنامه‌ریزی دقیق، اولین گام را در مسیر سرمایه گذاری موفق بردارید و آینده مالی خود را تضمین نمایید.

با انتخاب گزینه‌های مناسب با سطح سرمایه و دیسک پذیری خود، مانند بورس، املاک دلار یا طلا، می‌توانید دارایی‌های خود را حفظ کرده و رشد دهید. به یاد داشته باشید که سرمایه گذاری موفق نیازمند صبر، آگاهی و مدیریت ریسک است. با تمرکز بر اهداف مالی و استفاده از فرصت‌های موجود در سال ۱۴۰۴ ، می‌توانید مسیر مالی خود را به‌درستی تنظیم کنید.

بررسی بازدهی بازارهای مختلف نشان می‌دهد که طلا در صدر پربازده‌ترین بازارها قرار گرفت. نیم‌سکه با رشد ۱۳۹.۲ درصدی، طلای ۱۸ عیار با بازدهی ۱۳۳.۳ درصدی و سکه طرح جدید با بازده ۱۲۸.۸ درصدی، به‌عنوان گزینه‌های برتر برای سرمایه‌گذاران ظاهر شدند. حتی ربع سکه نیز با رشدی ۱۰۲.۷ درصدی توانست خود را در میان بازارهای جذاب سال قرار دهد.

دلار آزاد که همواره یکی از بازارهای جذاب برای حفظ ارزش سرمایه محسوب می‌شود، رشدی ۵۶.۹ درصدی را تجربه کرد. این در حالی است که با وجود نوسانات ارزی ناشی از تنش‌های سیاسی، بازدهی دلار نسبت به طلا پایین‌تر بوده است.

بازارهای ریالی در سال گذشته عملکرد ضعیف‌تری داشتند. شاخص بورس با رشد تنها ۲۴  درصدی، نشان داد که در فضای پرریسک اقتصادی، سرمایه‌گذاران ترجیح دادند از این بازار فاصله بگیرند.

نرخ سود بانکی نیز با ثابت ماندن روی عدد ۳۰ درصد، نتوانست جذابیت لازم برای رقابت با سایر بازارها را داشته باشد.
نکته قابل توجه آن است که بورس و بانک‌ها در شرایطی کمترین بازدهی را ثبت کردند که تورم، بی‌ثباتی‌های سیاسی و انتظارات

تورمی در بازار، عملاً باعث جذابیت بازارهای غیرریالی شدند.